Środowisko magazynów i centrów dystrybucyjnych podlega presji i wahaniom na wielu płaszczyznach. Operacje magazynowe muszą sprostać rosnącym ograniczeniom siły roboczej, zmienności popytu, wielokanałowej dystrybucji i wyzwaniom związanym z pojemnością magazynów, a w konsekwencji efektywniej wykorzystywać sprzęt przy ograniczonych zasobach.
Powszechny rozwój e-commerce i zmiany w procesach realizacji zamówień w dłuższej perspektywie przyczyniają się do popytu na rozwiązania typu WMS. Inne czynniki napędzające ten trend obejmują coraz częstsze wdrażanie automatyki magazynowej oraz potrzebę bardziej zaawansowanych możliwości, zarówno w magazynach manualnych, jak i zautomatyzowanych. Zapotrzebowanie na automatykę oraz robotykę rośnie w błyskawicznym tempie. Rosnące rozpowszechnienie i znaczenie automatyzacji magazynów skłoniło dostawców WMS do inwestowania w możliwości, które pozwalają ich systemom na łatwą integrację i komunikację z automatyką oraz holistyczne zarządzanie zarówno ręcznymi, jak i zautomatyzowanymi procesami magazynowymi. Zapotrzebowanie na automatyzację magazynu stymuluje popyt na WMS ze strony tych dostawców, którzy oferują zintegrowane możliwości, jak np. własny system WCS czy moduły dedykowane poszczególnym typom automatyki.
System uczący się sam
Sztuczna inteligencja, a dokładniej uczenie maszynowe, jest coraz częściej testowana i wdrażana w celu realizowania szerokiej gamy złożonych działań w nierzadko chaotycznych środowiskach magazynowych. Analitycy Gartnera zaobserwowali w ostatnich miesiącach następujący wybór eksperymentalnych i rzeczywistych przypadków użycia sztucznej inteligencji/uczenia maszynowego:
1. Wyznaczanie tras kompletacji w czasie rzeczywistym – problem komiwojażera to klasyczne wyzwanie w zarządzaniu magazynem, który z pozoru może wydawać się prosty do rozwiązania. W rzeczywistości jednak jest wieloaspektowy i łączy m.in. wyznaczanie tras, zarządzanie partiami i pozycjonowanie wózków wraz z zasobami czy ograniczeniami lokalizacyjnymi. Organizacja oraz dynamiczna zmiana priorytetów zadań roboczych w oparciu o te zmienne stały się kluczowym obszarem zainteresowania wielu dostawców rozwiązań, ponieważ kompletacja jest często najbardziej pochłaniającą zasoby czynnością w magazynie.
2. Optymalizacja pakowania i budowania palet wysyłkowych – zaawansowane algorytmy i przypadki użycia AI/ML pojawiają się w dwóch głównych obszarach:
– projektowanie ładunków 3D: aby ułatwić tworzenie palet mix, zoptymalizowanych wzorów palet i ładunków naczep, które maksymalizują wykorzystanie pojemności pojazdów – nacisk na zaawansowane narzędzia do osiągnięcia tego celu zwiększył się w czasach niedoborów kierowców i ograniczeń budżetowych,
– pakowanie: chociaż wiele rozwiązań WMS ma pewne możliwości planowania kartonów kompletacyjnych, aby sterować odpowiednią liczbą i rozmiarem kartonów oraz metodami pakowania, to obszar ten staje się coraz bardziej konkurencyjny; wraz z przyspieszeniem e-handlu i zwiększeniem wysyłanej liczby paczek B2C problem staje się wieloaspektowy; algorytmy muszą brać pod uwagę koszty samego opakowania, koszty transportu, ochronę wysyłanego produktu jak i customer experience; potrzeba doboru optymalnego wielkościowo i bezpiecznego opakowania, z minimalną liczbą wypełniaczy zwiększyło zastosowanie uczenia maszynowego z wykorzystaniem np. algorytmów genetycznych odwzorowujących dobór naturalny.
Zagrajmy w grę
Kolejnym trendem, który przenika z innych dziedzin do logistyki magazynowej, a dokładniej do obszaru zarządzania pracą, jest grywalizacja. W oparciu o technologie angażowania pracowników zarządzający mogą ustalać priorytety i optymalizować wskaźniki, takie jak uznanie, informacje zwrotne, rozwój osobisty, satysfakcja, relacje z menedżerami oraz relacje ze współpracownikami. Oprogramowanie do angażowania pracowników wykorzystuje techniki grywalizacji, aby połączyć codzienne zadania pracowników z rozpoznawaniem wyników, wyzwaniami, informacjami zwrotnymi i nagrodami w jednym środowisku. Pomaga przełożonym, którzy mogą spędzać mniej czasu na coaching twarzą w twarz, ponieważ jest to proces zautomatyzowany w ramach mobilnych działań pracownika. Oczywiście nadal chodzi o mierzenie wydajności, ale także o zachęcanie, kierowanie i motywowanie zatrudnionych za pomocą teorii behawioralnej. Wszystko to musi być wbudowane w ich regularne działania zadaniowe, zwiększając indywidualną i zespołową produktywność oraz satysfakcję z pracy. Badania pokazują, że w pełni zaangażowani pracownicy są o 20% bardziej zmotywowani, produktywni i zadowoleni. W ten sposób postępująca cyfryzacja wpływa nie tylko na samo przedsiębiorstwo, ale także bezpośrednio na każdego zatrudnionego. To swoiste cyfrowe ciśnienie będzie się nadal zwiększać, więc trzeba uważać, aby nie wylać dziecka z kąpielą.
Cyfrowy bliźniak
Ostatnim przykładem rozwiązania szturmem zdobywającego nie tylko magazyny, ale też szereg innych branż, jest koncepcja cyfrowego bliźniaka. W obszarze zarządzania magazynem jest to cyfrowa kopia tegoż magazynu w formie wizualizacji 3D. Digital twin to narzędzie do wizualizacji procesów i przepływów magazynowych, w tym wszystkich ruchów automatyki, wózków widłowych oraz towarów w czasie rzeczywistym. Monitorowanie często podzielone jest na dwie części: stan mechaniczny/urządzenia oraz stan procesu. Dzięki tej technologii nieoczekiwane przestoje mogą być zredukowane średnio o 30%, a ich łączny czas nawet o 60%. Znacznie łatwiejsze staje się również wykrywanie wąskich gardeł w procesach.
Oprócz wizualizacji cyfrowego bliźniaka można użyć, aby podejmować lepsze decyzje. Wielokrotnie zdarzało się, że zmiana, która usprawniła jeden proces, poważnie szkodziła drugiemu. Teraz, odtwarzając niektóre rzeczywiste dane na symulatorze, można poznać wpływ nowych procesów bez testowania ich na żywym organizmie. To pomoże w bezpieczny sposób odpowiedzieć na większość analiz typu “co jeśli”. Podsumowując, cyfrowy bliźniak pomaga uniknąć niekorzystnych zmian i wspiera menedżerów w podejmowaniu lepszych decyzji w codziennej pracy.
Siła robocza nie zostanie globalnie wyparta przez algorytmy i automatykę w 2025 r., ale automatyzacja i robotyka z pewnością zmienią wiele procesów. Prawdopodobnie będzie tak również w magazynie. Dostawcy WMS powinni postrzegać swoje rozwiązania jako “ERP magazynu”. Mówiąc najprościej, WMS powinien być źródłem informacji, systemem ewidencji oraz centrum kontroli informacji i zasobów magazynu. Implementacja takiej wizji WMS przez producentów oprogramowania może pokierować pracami rozwojowymi i pomóc w ustaleniu priorytetów, a co za tym idzie – zwiększyć wartość dodaną dla właścicieli magazynów.
Grzegorz Prorok, dyrektor zarządzający Consafe Logistics
