Analiza wyników ankiet wypełnionych przez użytkowników Akademii Cyfryzacji GS1 Polska wskazuje, że w kwestii cyfryzacji w polskich firmach z sektora MŚP jest jeszcze sporo do zrobienia. Potwierdzają to dane unijnego indeksu gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI) na 2022 rok. Na szczęście ponad połowa ankietowanych firm deklaruje chęć zmiany w ciągu najbliższych dwóch lat.
W rankingu indeksu gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI) za rok 2022 na tle 27 państw członkowskich UE Polska plasuje się na 24. miejscu. Według danych DESI jedynie 40% polskich firm osiąga co najmniej podstawowy poziom wykorzystania technologii cyfrowych (średnia UE: 55%). Statystyki te pokrywają się z wynikami ankiety stanu cyfryzacji przeprowadzonej przez GS1 Polska wśród małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które są uczestnikami Akademii Cyfryzacji GS1 Polska.
Jedna szósta firm nie czuje potrzeby cyfryzacji swojej działalności. Co więcej, prawie jedna trzecia respondentów nie automatyzuje swoich procesów, a w kolejnej jednej trzeciej firm procesy są zautomatyzowane tylko częściowo. Ponadto 21,7% ankietowanych w ogóle nie analizuje danych, a kolejne 18,8% korzysta tylko z Excela. To wyraźny sygnał, że cyfryzacja w polskim sektorze MŚP nadal raczkuje i że rodzime małe i średnie firmy pilnie potrzebują wsparcia w tym zakresie.
Polska cyfryzacja na poziomie podstawowym
Dane unijne potwierdzają wyniki uzyskane z analizy ankiet: cyfryzacja wśród polskich przedsiębiorstw nadal pozostawia wiele do życzenia. Z raportu dotyczącego cyfryzacji opracowanego przez Komisję Europejską (DESI) wynika, że najpopularniejszym kanałem wymiany danych nadal jest poczta elektroniczna. Potwierdziły to wyniki uzyskane z analizy ankiet w ramach Akademii Cyfryzacji GS1. Tylko niewielka część firm w Polsce korzysta z elektronicznej wymiany dokumentów (EDI). Unijne dane wskazują, że 32% firm w Polsce korzysta z EDI, choć tylko 24% ankietowanych uczestników Akademii Cyfryzacji przyznało, że stosuje ten sposób wymiany informacji.
Z danych DESI wynika także, że technologie cyfrowe zyskują na popularności wśród polskich przedsiębiorstw – 19% korzysta z rozwiązań w chmurze. Podobnie wskazali uczestnicy Akademii Cyfryzacji: najbardziej popularne są wśród nich rozwiązania chmurowe oraz integracja systemów za pomocą API – z tego rozwiązania korzysta ok. 20% ankietowanych firm produkcyjnych i handlowych. Unijnym założeniem jest, że do 2030 roku odsetek ten wyniesie 75%.
Dane z ankiet wskazują, że w polskich firmach nadal jest sporo do zrobienia w zakresie wykorzystania rozwiązań hi-tech. Z AI korzysta na razie 12% firm. Robotyzację (Robotic Process Automation, RPA) stosuje natomiast 18% ankietowanych firm produkcyjnych. Najmniej popularne są rozwiązania internetu rzeczy (IoT), ale – co ciekawe – w każdej z analizowanych branż znalazły się firmy, które wdrożyły już takie rozwiązania. Dane te pokrywają się z ustaleniami unijnymi. Autorzy raportu DESI zauważają, że obecne wykorzystanie dużych zbiorów danych i sztucznej inteligencji (AI) w Polsce waha się od 3% do 19%.
Małe i średnie firmy planują wkrótce przyśpieszyć cyfrową transformację
Połowa firm produkcyjnych, które wypełniły ankietę, deklaruje, że w ciągu najbliższych dwóch lat zdigitalizuje przynajmniej część swoich procesów. Co więcej, jedna trzecia z nich ma już opracowaną strategię cyfrowej transformacji i będzie ją kontynuować. Sektor handlu również ma ambitne plany związane z cyfryzacją: ponad 60% firm planuje w ciągu dwóch lat zdigitalizować część procesów. Wśród przebadanych firm z branży TSL planuje tak zrobić ponad połowa.
To dobra wiadomość, ponieważ Unii Europejskiej zależy, aby zwiększyć wysiłki polskich przedsiębiorstw na rzecz dalszej cyfryzacji. Do 2030 roku nie mniej niż 90% unijnych MŚP powinno dysponować „co najmniej podstawowym poziomem” wykorzystania technologii cyfrowych.
Autorzy raportu DESI zauważają, że Polska nie ma obecnie specjalnej strategii na rzecz transformacji cyfrowej gospodarki i społeczeństwa – jedynie 18% przedsiębiorstw zapewnia szkolenia w zakresie ICT. W połączeniu z niskim poziomem umiejętności cyfrowych i niską skłonnością kadry kierowniczej do inwestowania w tym obszarze uniemożliwia to przedsiębiorstwom, w szczególności MŚP, pełne wykorzystanie potencjału gospodarki cyfrowej.
– Wysoki odsetek podmiotów, które deklarują niewielką świadomość potrzeb związanych z cyfryzacją, wskazuje nam, że inicjatywy doradcze, takie jak Akademia Cyfryzacji GS1 Polska, to właściwy kierunek wsparcia dla sektora MŚP – mówi dr inż. Elżbieta Hałas, CEO GS1 Polska.
Akademia Cyfryzacji GS1 Polska odpowiada na potrzeby MŚP
Akademia Cyfryzacji to forma realizacji misji GS1 Polska, którą jest pomoc polskim przedsiębiorstwom, w cyfryzacji procesów biznesowych za pomocą standardów GS1. Jest skierowana do firm, które poszukują wiedzy o tym, jak przejść na nowe sposoby funkcjonowania, bazując na najnowszych rozwiązaniach i technologiach cyfrowych.
Na bezpłatnej platformie znajduje się baza wiedzy oraz artykułów eksperckich, a także eksperckich szkoleń e-learningowych dotyczących digitalizacji procesów w łańcuchach dostaw. Większość z nich opiera się na wykorzystaniu globalnych standardów identyfikacyjnych i komunikacyjnych, dobrze znanych i stosowanych w różnych sektorach biznesu. Akademia oferuje również narzędzia do samooceny dojrzałości cyfrowej oraz diagnozy logistycznej. Na portalu znajdują się też informacje o autoryzowanych dostawcach rozwiązań i pozyskiwaniu finansowania na inwestycję w transformację cyfrową.
Akademia Cyfryzacji GS1 współpracuje blisko z ekspertami Przemysłu 4.0 oraz udostępnia aktualne raporty i najciekawsze artykuły dotyczące transformacji cyfrowej. Dzięki temu w jednym miejscu można znaleźć informacje niezbędne do rozpoczęcia digitalizacji swojego łańcucha dostaw.
O ankiecie
W ankiecie stanu cyfryzacji wzięli udział zarejestrowani uczestnicy Akademii Cyfryzacji GS1 Polska. Odpowiedzi w ankiecie udzieliło 101 firm, które zarejestrowały się na platformie. Najwięcej odpowiedzi pochodziło z sektora produkcji (54%). Wśród ankietowanych znaleźli się też reprezentanci handlu detalicznego (39%) oraz logistyki (7%).
Wśród uczestników ankiety najwięcej było mikrofirm, zatrudniających do 5 pracowników i osiągających dochody poniżej 2 mln euro. Reprezentowały one handel i produkcję. Spośród firm z branży TSL najwięcej było podmiotów średniej wielkości, osiągających przychody poniżej 10 mln euro.
Więcej informacji o Akademii Cyfryzacji GS1 Polska na stronie: https://akademiacyfryzacji.gs1.pl/
O wskaźniku DESI
Od 2014 roku Komisja Europejska monitoruje postępy państw członkowskich w zakresie cyfryzacji i publikuje je w formie sprawozdania (DESI). DESI pozwala na klasyfikowanie państw członkowskich według poziomu ich cyfryzacji i analizowanie ich postępów w ciągu ostatnich pięciu lat, uwzględniając punkt wyjścia.
